ArtykułyPrawo ubezpieczeń gospodarczych

Podział majątku wspólnego

W dniu 27 lutego 2019 roku Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów (sygn. akt III CZP 30/18) podjął uchwałę, zgodnie z którą: „Art. 618 § 3 k.p.c. nie wyłącza dochodzenia między małżonkami roszczenia o zwrot kwoty zobowiązania zabezpieczonego hipoteką, spłaconego przez jednego z nich po uprawomocnieniu się postanowienia o podziale majątku wspólnego.”

Powyższa uchwała SN na niebagatelne znaczenia dla postępowań dotyczących podziału majątku wspólnego. Zasadą jest, że sąd w trakcie postępowania o podział majątku wspólnego nie dzieli pasywów (kredytów) a dzieli jedynie aktywa (ruchomości i nieruchomości). Od wartości nieruchomości sądy nie odliczają również wartości ewentualnego ciążącego na nieruchomości zobowiązania hipotecznego. Zgodnie z brzmieniem art. 618 § 1 k.p.c. –  W postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Rozstrzygając spór o prawo żądania zniesienia współwłasności lub o prawo własności, sąd może wydać w tym przedmiocie postanowienie wstępne. Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 618 § 3 k.p.c. – Po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie może dochodzić roszczeń przewidzianych w paragrafie pierwszym, chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności.

 

Czytając wyżej wskazane przepisy literalnie można by dojść do wniosku, że w przypadku, w którym sąd przyznaje mieszkanie na własność jednego z małżonków, a splata kredytu następuje z majątku drugiego małżonka już po dokonaniu podziału majtku wspólnego, to małżonek spłacający kredyt nie może już żądać od małżonka będącego właścicielem nieruchomości spłaty części pokrytego zobowiązania kredytowego.

 

W wyżej wskazanej uchwale Sąd Najwyższy uznał, że małżonek, który spłaci kredyt hipoteczny na nieruchomości, która nie została mu przyznana w wyniku podziału majątku ma prawo dochodzenia należnych mu roszczeń od drugiego z małżonków, a brzmienie art. 618 § 3 k.p.c. nie może tego prawa ograniczać. Zatem po dokonaniu spłaty kredytu małżonek, który dokonał takiej spłaty ma prawo do wniesienia przeciwko małżonkowi będącemu właścicielem nieruchomości pozwu o zapłatę należnych mu świadczeń.

 

Bank i kredyt hipoteczny

 

Pamiętać należy, że uchwała Sądu Najwyższego nie niweluje obowiązku dokonania spłaty kredytu przez współobciążonego małżonka nie będącego właścicielem nieruchomości. Nie można zatem względem banku podnieść zarzutu, że w związku z dokonanym podziałem majątku nie jesteśmy już współwłaścicielami nieruchomości i nie powinniśmy odpowiadać za spłatę kredytu. Umowa pożyczki bankowej jest bowiem niezależna od tego, czy w późniejszym terminie małżonkowie postanowią dokonać podziału majątku wspólnego. Dokonanie takiego podziału nie niweluje obowiązków wynikających z umowy kredytowej. Zadłużenie zatem powinno zostać spłacone przez obie zobowiązane osoby, a bank może zwrócić się o zapłatę do któregokolwiek z dłużników. Jednakże wyżej wskazana uchwała pozwana na wytoczenie quasi powództwa regresowego przeciwko małżonkowi, który pozostał właścicielem nieruchomości obciążonej w przypadku dokonania spłaty kredytu przez małżonka, który nie pozostaje już właścicielem nieruchomości.

 

Uchwałę tę należy ocenić bardzo pozytywnie. Nie stanowi oczywiście ona panaceum na wszelkie problemy dotyczące podziału majątku wspólnego obciążonego kredytami, ale jest krokiem w dobrą stronę.

 

Więcej informacji

 

Jeżeli po dokonaniu podziału majątku wspólnego byli Państwo zmuszeni do spłaty kredytu mieszkaniowego, pomimo że nie byli już Państwo właścicielami nieruchomości zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią, a pomożemy Państwu odzyskać należne środki.

 

Autor: Adwokat Anna Maria Kubiak