Odmowa przyjęcia mandatu
W dniu 21.01.2021 r. grupa posłów PIS, pod przedstawicielstwem posła Solidarnej Polski Jana Kanthaka, złożyła w Sejmie opinię w sprawie projektu nowelizacji ustawy kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druk sejmowy nr 866). Jednym z jego najbardziej kontrowersyjnych zapisów jest zapis o niemożności odmowy przyjęcia mandatu przez obywatela.
Zgodnie z nowym projektem nowelizacji ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia mandat trzeba będzie przyjąć, a dopiero później dochodzić swoich racji w sądzie. Punkt 6d wyżej wymienionej nowelizacji zakłada do art. 98 dodanie dodatkowych paragrafów:
-
§ 6. Mandat karny, o którym mowa w § 1 pkt 3, staje się prawomocny z chwilą uiszczenia uprawnionemu organowi grzywny we wskazanym terminie – w przypadku, o którym mowa w § 4 pkt 1.
-
§ 7. Grzywnę uważa się za nałożoną mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 3, z chwilą jego odbioru przez ukaranego – w przypadku, o którym mowa w § 4 pkt 2.
-
§ 8. W razie odmowy odbioru mandatu lub odmowy albo niemożności pokwitowania odbioru mandatu przez ukaranego, funkcjonariusz sporządza na mandacie odpowiednią wzmiankę; wówczas mandat uznaje się za odebrany.
Co to oznacza dla obywatela?
Zgodnie z tym obywatel straci dotychczasową możliwość odmowy przyjęcia mandatu. Zgodnie z obecnym stanem prawnym, jeśli nie zgadzamy się z mandatem możemy go nie przyjąć. W tym momencie organ, który go na nas nałożył, występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie. Zatem to organ nakładający mandat (policja, straż miejska) musi udowodnić nam winę. To po stronie szeroko rozumianej “władzy” pojawia się obowiązek udowodnienia, iż popełniliśmy wykroczenie, za które została nam wymierzona “kara”.
Zgodnie z planowaną nowelizacją organ nie musi wykonywać żadnych czynności, a obywatel musi udowodnić swoją niewinność. Sąd dopiero, po wniesieniu odwołania, będzie mógł wstrzymać realizację i wyegzekwowanie kary. Ale na początku mandat i tak trzeba będzie przyjąć.
Stanowiska instytucji
Komisja Praw Człowieka Krajowej Rady Radców Prawnych z dezaprobatą przyjmuje podjętą próbę nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, która pojawiła się na stronach internetowych Sejmu. W ocenie Komisji proponowane rozwiązania są sprzeczne zarówno z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, jak też z międzynarodowymi zobowiązaniami Polski w zakresie ochrony praw człowieka. Zgodnie z Konstytucją, póki nie zostanie udowodniona wina istnieje domniemanie niewinności, czyli założenie, iż osoba ta jest nie popełniła przypisywanego jej czynu. Dotyczy to także postępowania wykroczeniowego. Wygląda więc na to że brak możliwości odmowy przyjęcia mandatu jest sprawą mocno kontrowersyjną.
Czy wprowadzone zmiany są już pewne?
Jeszcze nie, jest to póki co jest to tylko projekt nowelizacji. A to oznacza, że czeka go pełna ścieżka legislacyjna. Musi zyskać akceptację poszczególnych komisji, a później sejmu, senatu i prezydenta. Zmiany wejdą w życie w 14 dni po ich ogłoszeniu w dzienniku ustaw.
Więcej informacji
Więcej informacji możecie Państwo otrzymać w naszej Kancelarii. Zapraszamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego pod numerem: +48 882 120 775 celem umówienia wizyty lub porady on-line. Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania.
Autor: Zespół Kancelarii