Służebność przesyłu

Służebność przesyłu

Tagi: #prawo-cywilne

 

Zdarzają się sytuacje, kiedy na działce znajdują się słupy energetyczne albo pod powierzchnią gruntu biegną rury wodociągowe. Jakie prawa przysługują właścicielom lub użytkownikom takich działek? Jakie kroki prawne można podjąć w takiej sytuacji? Poniżej postaramy się Państwu przybliżyć instytucję służebności przesyłu, która dotyczy uregulowania właśnie takich sytuacji.  

 

Służebność przesyłu – definicja

Służebność przesyłu jest stosunkowo nową instytucją prawną. Została wprowadzona w 2008 r. celem uregulowania prawnego sytuacji usadowienia słupów energetycznych i tym podobnych urządzeń na działkach nie stanowiących własności przedsiębiorstw przesyłowych. Nie wskazując na definicję kodeksową, wskazać należy za Sądem Apelacyjnym w Warszawie (sygn. akt V ACa 54/19),

Istotą prawa służebności przesyłu jest uprawnienie przedsiębiorstwa przesyłowego do korzystania z cudzego gruntu w zakresie umożliwiającym eksploatację przechodzących przez ten grunt urządzeń służących do przesyłania pary, gazu, wody czy energii elektrycznej.

 

Na czym polega służebność przesyłu 

Służebność przesyłu ma pełnić określoną funkcję gospodarczą, która polega na zapewnieniu dostępu do urządzeń przesyłowych posadowionych na cudzym gruncie oraz możliwości korzystania z cudzej nieruchomości w przypadku budowy nowych urządzeń przesyłowych. Realizacja tej funkcji zwiększa użyteczność przedsiębiorstwa przedsiębiorcy infrastrukturalnego.  

 

Jak powstaje służebność przesyłu

Prawo służebności przesyłu powstaje na skutek:

1. umowy
2. orzeczenia sądowego
3. decyzji administracyjnej.

Jako wyjątek względem powyższych traktować należy nabycie go z mocy prawa poprzez zasiedzenie. 

 

Kiedy wygasa służebność przesyłu?

1. zrzeczenia się tego prawa przez użytkownika nieruchomości
2. konfuzji
3. ziszczenia się warunku rozwiązującego lub nadejścia terminu końcowego
4. w skutek niewykonywania tego prawa przez dziesięć lat
5. likwidacji przedsiębiorstwa  

   

Kiedy można żądać odszkodowania za służebność przesyłu? 

W przypadku służebności przesyłu nie występuje instytucja odszkodowania w klasycznym znaczeniu. Należy podkreślić, że zgodnie z orzecznictwem, właścicielowi mogłoby przysługiwać odszkodowanie za szkody (straty) poniesione w związku z budową urządzeń przesyłowych, ale tylko wtedy, gdy szkoda jest trwała i nieodwracalna, a staje się stała i nieodwracalna dopiero w momencie ustanowienia służebności, a co za tym idzie – ustanowienia wynagrodzenia.  

Wynagrodzenie

Przede wszystkim w przypadku służebności przesyłu mamy jednak do czynienia z wynagrodzeniem. Prawo rozróżnia dwie sytuacje: 

1. wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości
2. wynagrodzenie przysługujące z momentem ustanowienia służebności przesyłu.

Wysokość wynagrodzenia

Wysokość wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu zależy m.in. od: 

1. ceny rynkowej gruntu (nieruchomości), na której umieszczone zostały urządzenia przesyłowe, 
2. stopnia ingerencji w nieruchomość (jak bardzo „uszczuplone” zostało prawo własności), 
3. strat poniesionych przez właściciela, 
4. tego, czy urządzenia uniemożliwiają korzystanie z pozostałej części nieruchomości, 
5. innych

 

Warto wiedzieć!

Roszczenie o ustanowienie służebności przesyłu przewidziane w art. 3052 § 1 k.c. nie ulega przedawnieniu. (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2013 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 101/12)

 

Więcej informacji

Więcej informacji odnośnie służebności przesyłu możecie Państwo otrzymać w naszej Kancelarii. Zapraszamy do kontaktu bezpośredniego lub telefonicznego pod numerem: +48 882 120 775 celem umówienia wizyty lub porady on-line. Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania.

 

Autor: Linda Pankiewicz