ArtykułyRozwiązanie umowy o pracę - Kancelaria Prawna AMK

🔗 Część pierwsza artykułu tutaj: „Rozwiązanie umowy o pracę – Część 1”

Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia

Budzącą najwięcej emocji formą zakończenia współpracy pomiędzy pracownikiem w pracodawcą jest rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Pracodawca jest uprawniony do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w przypadku, gdy:

  1. jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
    • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
    • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
  2. w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Kodeks pracy zastrzega, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku. Ponadto rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.

Kodeks pracy wskazuje, że Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w dwóch sytuacjach:

  • jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
  • pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika;

W drugim z opisanych przypadków pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

W orzecznictwie przyjmuje się, że

przez użyte w art. 55 § 11 k.p., określenie „ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków” należy rozumieć bezprawne (sprzeczne z obowiązującymi przepisami bądź zasadami współżycia społecznego) działania lub zaniechania pracodawcy z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, polegające na niedopełnieniu podstawowych obowiązków objętych treścią stosunku pracy i niosące zagrożenia dla istotnych interesów pracownika.” (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2017 r., sygn. akt II PK 198/16).

W praktyce oznacza, to, że katalog ciężkich naruszeń podstawowych obowiązków jest katalogiem otwartym, a przyczyna taka zawsze musi być badana w odniesieniu do konkretnego przypadku.  Najczęściej podstawą rozwiązania stosunku pracy przez pracownika są naruszenia pracodawcy związane z obowiązkiem wypłaty wynagrodzenia.

Nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę – uprawnienia stron?

Zgodnie z ogólną zasadą kodeksu pracy Pracownik może wnieść odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do właściwego sądu pracy.

W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Kodeks pracy zastrzega, że Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Warto pamiętać, iż zgodnie z art.  264 §  1 k.p. odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Także pracodawca w sytuacji gdy pracownik dokona nieuzasadnionego rozwiązania  umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11 k.p.,  przysługuje roszczenie o odszkodowanie. Odszkodowanie takie przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

 

Więcej informacji

Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani tematyką rozwiązania umowy o pracę, zapraszamy do kontaktu.  Nasz zespół prawników chętnie odpowie Państwu na wszystkie pytania.

 

Autor: Zespół Kancelarii